Chỉ Số Gan Nhiễm Mỡ Như Nào Là Bình Thường?

Gan nhiễm mỡ là một trong những bệnh lý phổ biến bậc nhất hiện nay. Chính những dấu hiệu không rõ ràng của bệnh lý này đã làm cho việc xét nghiệm là vô cùng cần thiết. Vậy chỉ số gan nhiễm mỡ trong xét nghiệm được phản ánh như thế nào? Chỉ số bao nhiêu là nguy hiểm. Cùng đọc ngay bài viết này để có thông tin hữu ích cho mình bạn nhé!

Bệnh Gan Nhiễm Mỡ

Gan là cơ quan đảm nhận nhiều chức năng quan trọng của cơ thể, vừa có chức năng tổng hợp các chất cần thiết cho cơ thể vừa thanh lọc và giải độc. Những vấn đề tổn thương gan sẽ khiến chức năng suy giảm, gây nên tình trạng viêm và xơ hóa gan.

Một trong những nguyên nhân gây tổn thương gan và xơ gan chính là gan nhiễm mỡ. Gan nhiễm mỡ được hiểu là sự tích trữ chất béo trong gan dẫn đến viêm. Xét về nguyên nhân của bệnh lý này thì có rất nhiều nhưng chủ yếu được chia thành 2 nhóm nguyên nhân: do rượu và không do rượu.

Gan nhiễm mỡ do rượu: sử dụng quá nhiều rượu bia gây tổn thương gan và dẫn đến suy giảm chức năng chuyển hóa mỡ của gan. Gan nhiễm mỡ nguyên nhân do rượu cần được điều trị sớm để tránh gây nên viêm và xơ gan. 

Gan nhiễm mỡ không do rượu: ngày càng tăng lên xuất phát từ nguyên nhân về lối sống kém khoa học về chế độ ăn uống và sinh hoạt không hợp lý.

Những đối tượng có nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ cao và cần thường xuyên kiểm tra: 

• Những người béo phì, béo bụng, thừa cân.
• Người bị bệnh đái tháo đường.
• Người tăng cholesterol, triglyceride trong máu.
• Người bị suy tuyến giáp, suy tuyến yên.
• Hội chứng buồng trứng đa nang, hội chứng ngưng thở khi ngủ.

Các Chỉ Số Gan Nhiễm Mỡ Trong Xét Nghiệm

Để chẩn đoán gan nhiễm mỡ, người bệnh cần làm các xét nghiệm máu. Những chỉ số cần quan tâm trong xét nghiệm gan nhiễm mỡ cho thấy gan đang ở tình trạng bình thường:

Chỉ số Transaminase 

Xét nghiệm chỉ số ALT( Alanine transaminase):Một loại enzyme giúp phá vỡ các liên kết protein và được tìm thấy chủ yếu ở gan. Nồng độ enzyme này cao cho thấy gan bị tổn thương. Chỉ số trung bình khi xét nghiệm kiểm tra chức năng gan là 0-45 IU/l

Xét nghiệm chỉ số AST( Aspartate transaminase): Loại enzyme này cũng được tìm thấy trong gan, nồng độ enzyme này trong máu cao có thể là dấu hiệu của các bệnh lý về gan. Chỉ số trung bình khi xét nghiệm là 0-40 IU/l.

Tỷ lệ ALT và AST cũng có thể mang lại thông tin liên quan đến mức độ và nguyên nhân gây nên bệnh gan. Hầu hết các bệnh về gan có mức tăng chỉ số ALT cao hơn mức tăng chỉ số AST nhưng có 2 trường hợp ngoại lệ. Bệnh xơ gan và viêm gan do nghiện rượu thì mức tăng AST cao hơn mức tăng ALT với tỉ lệ này là 2:1.

Mức tăng chỉ số transaminase xảy ra do rất nhiều nguyên nhân nên không thể giúp bác sĩ đưa ra một nhận định rõ ràng. Nếu biết kết quả chuẩn xác cần tiến hành thêm các xét nghiệm liên quan để biết được gan mắc bệnh gì. Những nguyên nhân sau có thể làm tăng chỉ số transaminase:

• Viêm gan do virus, viêm gan tự miễn.
• Bệnh gan nhiễm mỡ, do rượu, do thuốc, bệnh gan di truyền.
• Nhiễm độc thảo mộc.
• U gan, suy gan.
• Luyện tập gắng sức.

Chỉ số men gan mật

Xét nghiệm chỉ số ALP(photpho kiềm- APL): Một loại enzyme trong gan, ống mật và xương. Nếu mức độ enzyme này cao chứng tỏ gan của bạn đang bị tổn thương. Nồng độ APL bình thường trong xét nghiệm vào khoảng 35-115 IU/l.

Xét nghiệm chỉ số GGT( Gamma-glutamyltransferase):Một loại enzyme khác được tìm thấy chủ yếu trong gan. Nếu nồng độ GGT cao cũng có thể chỉ ra rằng gan hoặc ống mật đang bị tổn thương. GGT dễ bị ảnh hưởng bởi rượu bia và những loại thuốc có độc tính với gan. Nồng độ GGT bình thường trong xét nghiệm vào khoảng 3-60 IU/L.

Một số nguyên nhân có thể làm tăng nồng độ ALP và GGT:

• Xơ gan mật tiên phát.
• Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, bệnh gan do thuốc
• Viêm đường mật xơ hóa tiên phát
• Bệnh gan do rượu
• U gan
• Sỏi mật.

Chỉ số Albumin

Xét nghiệm albumin trong gan:Gan bị tổn thương nghiêm trọng sẽ mất khả năng sản xuất chất này. Nồng độ albumin bình thường trong máu khoảng 4g/dl. Người bị bệnh gan có mức albumin thấp hơn <3g/dl. 

Chỉ số globulin miễn dịch

Xét nghiệm globulin miễn dịch:Là những protein liên quan đến hệ miễn dịch, một vài globulin được tạo ra ở gan và số còn lại được tạo ra từ bạch cầu. Globulin tăng lên ở những người bị bệnh gan mãn tính. 

Thời gian prothrombin

Xét nghiệm thời gian prothrombin (PT): nhằm đo thời gian đông máu của bạn. Nếu máu khó đông thì có thể là dấu hiệu của gan nhiễm mỡ.  Nếu gan bị tổn thương nghiêm trọng hoặc bị thiếu vitamin K, PT sẽ kéo dài hơn nhiều so với bình thường, do vậy làm tăng nguy cơ chảy máu quá mức. 

Chỉ số bilirubin

Xét nghiệm bilirubin: chất có màu vàng được tạo ra khi các tế bào hồng cầu bị phá vỡ. Khi bilirubin tăng lên, mắt và da có thể có màu vàng, nước tiểu sẫm màu, phân có màu đất sét nhạt. Nồng độ chất này cao trong máu thì có thể gan của bạn đang gặp vấn đề.

Vì bilirubin có liên quan tới gan, nên mức tăng chỉ số này thường đi kèm với tình trạng gan kém hoặc tắc mật. Một số nguyên nhân có thể dẫn đến tăng bilirubin:

• Xơ gan mật tiên phát
• Viêm đường mật xơ hóa tiên phát
• Viêm gan do rượu, viêm gan do virus
• Tan máu do hồng cầu bị vỡ
• Bệnh gan do thuốc
• Sỏi mật
• Suy gan, giảm chức năng gan
• Những khối u có ảnh hưởng đến gan, đường mật hoặc túi mật.
• Rối loạn chuyển hóa bilirubin
•  lành tính mang tính gia đình (hội chứng Gibert).
  

Trong các xét nghiệm trên, khi bị gan nhiễm mỡ sẽ có 4 chỉ số được đánh giá là ALT (SGPT), AST(SGOT), AP hay GGT:

Xét nghiệm chức năng gan cho các chuyên gia y tế biết về những tình trạng bất ổn của gan, là cách để xác định chính xác những căn bệnh về gan. Tuy nhiên, chúng không thể xác định được bệnh gan cụ thể, cũng như không thể dự đoán được sự tiến triển của bệnh. Các xét nghiệm chức năng gan trên chỉ thực sự có ý nghĩa khi kết hợp với một số những xét nghiệm khác như siêu âm, chụp cắt lớp (chụp CT) hoặc chụp cộng hưởng từ.

Chỉ Số Gan Nhiễm Mỡ Như Thế Nào Là Bình Thường Và Nguy Hiểm Là Bao Nhiêu?

Có 4 chỉ số gan nhiễm mỡ trong xét nghiệm được chọn để đánh giá là ALT (SGPT), AST(SGOT), AP hay GGT. Gan ở tình trạng bình thường khi các chỉ số có nồng độ trong ngưỡng:

• Chỉ số ALT(SGPT): khoảng từ 20 đến 40 UI/L.
• Chỉ số AST(SGOT): khoảng từ 20 đến 40 UI/L.
• Chỉ số ALP: khoảng từ 35 đến 115 UI/L.
• Chỉ số GGT: khoảng từ 3 đến 60 UI/L.

Ngược lại, các chỉ số có nồng độ vượt quá ngưỡng sẽ là dấu hiệu cho biết gan đang bị bệnh và khả năng bị gan nhiễm mỡ là rất cao. Người bệnh cần phải tiến hành ngay các biện pháp điều trị càng sớm càng tốt. Nếu để càng lâu, các biểu hiện bệnh càng nặng hơn và việc kiểm soát sẽ trở nên vô cùng khó khăn hơn rất nhiều lần. 

Bệnh gan nhiễm mỡ không quá nguy hiểm, có dễ biến âm thầm nên rất nhiều người chủ quan dù đã có những triệu chứng về bệnh. Điều này sẽ càng gây khó khăn hơn trong việc phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.

Xem thêm: Chế Độ Ăn Uống Tốt Nhất Cho Người Bệnh Gan Nhiễm Mỡ

Làm Gì Khi Mắc Bệnh Gan Nhiễm Mỡ

Những dấu hiệu của gan nhiễm mỡ có thể xuất hiện bất cứ thời điểm nào. Bệnh này chưa có biện pháp điều trị triệt để nhưng được các chuyên gia y tế đưa ra kế phác đồ điều trị kết hợp chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lí thì bệnh sẽ được kiểm soát.

Với những người có nguy cơ mắc hoặc đã bị gan nhiễm mỡ cần có những lưu ý:

• Kiểm tra định kỳ sức khỏe tổng quan nói chung và sức khỏe gan nói riêng để kịp thời có phương án điều trị phù hợp. 
• Khám xét nghiệm chức năng gan định kỳ 6 tháng – 1 năm/lần là cách tốt nhất để theo dõi sức khỏe của gan và tình trạng gan nhiễm mỡ. 
• Chú ý khi sử dụng các loại thuốc điều trị để không làm ảnh hưởng đến sức khỏe gan và cơ thể. Cần thiết phải tuân thủ và làm theo lời khuyên từ các chuyên gia y tế trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
• Tuyệt đối nói không với rượu bia và các chất kích thích khác trong quá trình điều trị bệnh gan nhiễm mỡ. Vì các chất này khiến gan của bạn phải hoạt động nhiều hơn để lọc thải chất độc, gan hoạt động quá sức và khiến cho những tổn thương ở gan ngày càng trầm trọng hơn.
• Giữ tâm lý thoải mái để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh. Người bệnh cần tránh căng thẳng, mệt mỏi có thể làm cho những biểu hiện bệnh ngày càng trầm trọng hơn.
• Hạn chế việc ăn các loại thức ăn nhiều dầu mỡ, cholesterol,… có thể làm mỡ trong gan tích tự nhiều hơn.
• Bổ sung chất xơ, vitamin cùng hàng loạt các khoáng chất cần thiết cho gan từ các nguồn thực phẩm tự nhiên như rau xanh, trái cây tươi.
• Kết hợp tập luyện thể dục thể thao để tăng cường sức khỏe, giúp cơ thể luôn cân đối. Tùy vào tình trạng sức khỏe của từng bệnh nhân mà chúng ta phải lựa chọn các bài tập thật sự phù hợp.

Số người mắc bệnh gan nhiễm mỡ ngày càng phổ biến hơn, do đó việc chẩn đoán và phòng ngừa cần được đẩy mạnh. Mỗi người cần có kiến thức và tự thực hiện chế độ ăn uống khoa học, cân bằng dinh dưỡng, hạn chế những thói quen không tốt sẽ giúp ngăn ngừa gan nhiễm mỡ hiệu quả. Hi vọng với những thông tin chia sẻ về chỉ số gan nhiễm mỡ trong xét nghiệm của Sức khỏe vàng có thể cung cấp kiến thức hữu ích với bạn để có một lá gan khỏe. Đừng bao giờ chủ quan mà hãy thường xuyên kiểm tra để biết được diễn biến bệnh và để bác sĩ hướng dẫn cho các biện pháp điều trị bệnh triệt để nhất.